gray and black Sony portable mini television
07 kwietnia 2025

Umowa abonamentowa: Kompletny przewodnik dla konsumenta i przedsiębiorcy (2025)

Czym jest umowa abonamentowa?

 

Umowa abonamentowa to rodzaj umowy cywilnoprawnej, w której jedna strona (np. firma) zobowiązuje się do świadczenia określonych usług lub dostarczania towarów w stałych odstępach czasu, a druga strona (np. konsument lub inna firma) zobowiązuje się do regularnego opłacania wynagrodzenia, najczęściej w formie miesięcznego abonamentu.

 

Przykłady usług abonamentowych

  • Dostęp do platform VOD:

    • Netflix, HBO Max, Amazon Prime Video, Disney+, Player, Canal+ Online

  • Abonamenty telefoniczne i internetowe:

    • Orange, Play, T-Mobile, Plus, UPC, Vectra

  • Usługi księgowe lub marketingowe dla firm (np. inFakt, Taxomatic, GetResponse)

  • Opieka medyczna prywatna w modelu abonamentowym (np. LuxMed, Medicover, Enel-Med)

  • Kosmetyki lub jedzenie dostarczane co miesiąc (np. Pure Beauty Box, Dietly, Supermenu, HelloFresh)

 

Co powinna zawierać dobra umowa abonamentowa?

 

Zgodnie z polskim Kodeksem cywilnym (art. 353¹), strony mogą kształtować stosunek prawny wedle swojego uznania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie, zasadom współżycia społecznego ani właściwości (naturze) stosunku prawnego.

 

Kluczowe elementy umowy:

  • Opis usługi lub towaru

  • Wysokość opłaty abonamentowej

  • Częstotliwość płatności

  • Czas trwania umowy

  • Zasady wypowiedzenia

  • Postanowienia dotyczące reklamacji i odstąpienia od umowy

 

Jak odstąpić od umowy abonamentowej?

 

Zgodnie z Ustawą o prawach konsumenta (art. 27), konsument ma prawo odstąpić od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni bez podania przyczyny. Przepis ten dotyczy np. umów zawartych przez internet.

 

Wyjątki:

 

Jeśli usługa została wykonana w całości za zgodą konsumenta przed upływem 14 dni, prawo odstąpienia może nie przysługiwać (art. 38 ustawy).

 

Wypowiedzenie umowy po okresie początkowym

 

Jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony lub przedłużona automatycznie, konsument powinien mieć możliwość jej wypowiedzenia z zachowaniem rozsądnego terminu wypowiedzenia. Potwierdza to m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25.02.2015 r., sygn. akt I ACa 1297/14.

 

Obowiązki firm oferujących abonament

 

Informowanie konsumenta

 

Zgodnie z art. 12 ustawy o prawach konsumenta, przed zawarciem umowy na odległość firma musi poinformować klienta m.in. o:

  • głównych cechach usługi,

  • cenie i sposobie jej obliczania,

  • czasie trwania umowy i warunkach jej wypowiedzenia,

  • procedurze reklamacyjnej.

 

Transparentne warunki

Wszelkie klauzule niedozwolone (np. kara za wypowiedzenie umowy bez proporcjonalnego rozliczenia) mogą zostać uznane za nieważne. W rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Prezesa UOKiK znajdują się setki przykładów takich zapisów.

 

Przykłady klauzul niedozwolonych:

 

  • Obowiązek zapłaty za pełen okres abonamentowy mimo wcześniejszego wypowiedzenia.

  • Brak możliwości wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieoznaczony.

  • Automatyczne przedłużanie umowy bez wyraźnej zgody konsumenta.

  • Kara umowna za rezygnację z usługi bez względu na okoliczności.

  • Brak możliwości rozwiązania umowy w przypadku istotnej zmiany warunków świadczenia usług.

 

Co w przypadku sporu?

 

Spory związane z umowami abonamentowymi można rozwiązywać:

  • na drodze reklamacyjnej,

  • z pomocą mediatora (np. przy Rzeczniku Finansowym lub Inspekcji Handlowej),

  • na drodze sądowej (np. w postępowaniu uproszczonym).

Warto wiedzieć, że Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że konsument powinien być szczególnie chroniony w relacji z profesjonalnym podmiotem (np. wyrok SN z dnia 13 marca 2019 r., sygn. akt I CSK 56/18).

 

Podsumowanie

 

Umowa abonamentowa to wygodne narzędzie, ale wymaga przejrzystych warunków. Zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy powinni zwracać uwagę na zgodność zapisów z prawem oraz orzecznictwem sądów. Transparentność, rzetelna informacja i możliwość wypowiedzenia umowy bez nadmiernych kosztów to klucz do bezpiecznej współpracy.

 

 

Źródła

  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

  • Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta

  • Orzecznictwo Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych (baza orzeczeń: orzeczenia.ms.gov.pl)

  • Rejestr klauzul niedozwolonych: https://uokik.gov.pl/rejestr_klauzul_niedozwolonych2.php

 

Strona Główna

 

07 kwietnia 2025

Umowa abonamentowa: Kompletny przewodnik dla konsumenta i przedsiębiorcy (2025)

Czym jest umowa abonamentowa?

 

Umowa abonamentowa to rodzaj umowy cywilnoprawnej, w której jedna strona (np. firma) zobowiązuje się do świadczenia określonych usług lub dostarczania towarów w stałych odstępach czasu, a druga strona (np. konsument lub inna firma) zobowiązuje się do regularnego opłacania wynagrodzenia, najczęściej w formie miesięcznego abonamentu.

 

Przykłady usług abonamentowych

  • Dostęp do platform VOD:

    • Netflix, HBO Max, Amazon Prime Video, Disney+, Player, Canal+ Online

  • Abonamenty telefoniczne i internetowe:

    • Orange, Play, T-Mobile, Plus, UPC, Vectra

  • Usługi księgowe lub marketingowe dla firm (np. inFakt, Taxomatic, GetResponse)

  • Opieka medyczna prywatna w modelu abonamentowym (np. LuxMed, Medicover, Enel-Med)

  • Kosmetyki lub jedzenie dostarczane co miesiąc (np. Pure Beauty Box, Dietly, Supermenu, HelloFresh)

 

Co powinna zawierać dobra umowa abonamentowa?

 

Zgodnie z polskim Kodeksem cywilnym (art. 353¹), strony mogą kształtować stosunek prawny wedle swojego uznania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie, zasadom współżycia społecznego ani właściwości (naturze) stosunku prawnego.

 

Kluczowe elementy umowy:

  • Opis usługi lub towaru

  • Wysokość opłaty abonamentowej

  • Częstotliwość płatności

  • Czas trwania umowy

  • Zasady wypowiedzenia

  • Postanowienia dotyczące reklamacji i odstąpienia od umowy

 

Jak odstąpić od umowy abonamentowej?

 

Zgodnie z Ustawą o prawach konsumenta (art. 27), konsument ma prawo odstąpić od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni bez podania przyczyny. Przepis ten dotyczy np. umów zawartych przez internet.

 

Wyjątki:

 

Jeśli usługa została wykonana w całości za zgodą konsumenta przed upływem 14 dni, prawo odstąpienia może nie przysługiwać (art. 38 ustawy).

 

Wypowiedzenie umowy po okresie początkowym

 

Jeśli umowa została zawarta na czas nieokreślony lub przedłużona automatycznie, konsument powinien mieć możliwość jej wypowiedzenia z zachowaniem rozsądnego terminu wypowiedzenia. Potwierdza to m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25.02.2015 r., sygn. akt I ACa 1297/14.

 

Obowiązki firm oferujących abonament

 

Informowanie konsumenta

 

Zgodnie z art. 12 ustawy o prawach konsumenta, przed zawarciem umowy na odległość firma musi poinformować klienta m.in. o:

  • głównych cechach usługi,

  • cenie i sposobie jej obliczania,

  • czasie trwania umowy i warunkach jej wypowiedzenia,

  • procedurze reklamacyjnej.

 

Transparentne warunki

Wszelkie klauzule niedozwolone (np. kara za wypowiedzenie umowy bez proporcjonalnego rozliczenia) mogą zostać uznane za nieważne. W rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Prezesa UOKiK znajdują się setki przykładów takich zapisów.

 

Przykłady klauzul niedozwolonych:

 

  • Obowiązek zapłaty za pełen okres abonamentowy mimo wcześniejszego wypowiedzenia.

  • Brak możliwości wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieoznaczony.

  • Automatyczne przedłużanie umowy bez wyraźnej zgody konsumenta.

  • Kara umowna za rezygnację z usługi bez względu na okoliczności.

  • Brak możliwości rozwiązania umowy w przypadku istotnej zmiany warunków świadczenia usług.

 

Co w przypadku sporu?

 

Spory związane z umowami abonamentowymi można rozwiązywać:

  • na drodze reklamacyjnej,

  • z pomocą mediatora (np. przy Rzeczniku Finansowym lub Inspekcji Handlowej),

  • na drodze sądowej (np. w postępowaniu uproszczonym).

Warto wiedzieć, że Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że konsument powinien być szczególnie chroniony w relacji z profesjonalnym podmiotem (np. wyrok SN z dnia 13 marca 2019 r., sygn. akt I CSK 56/18).

 

Podsumowanie

 

Umowa abonamentowa to wygodne narzędzie, ale wymaga przejrzystych warunków. Zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy powinni zwracać uwagę na zgodność zapisów z prawem oraz orzecznictwem sądów. Transparentność, rzetelna informacja i możliwość wypowiedzenia umowy bez nadmiernych kosztów to klucz do bezpiecznej współpracy.

 

 

Źródła

  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

  • Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta

  • Orzecznictwo Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych (baza orzeczeń: orzeczenia.ms.gov.pl)

  • Rejestr klauzul niedozwolonych: https://uokik.gov.pl/rejestr_klauzul_niedozwolonych2.php

 

Strona Główna